Thursday, May 5, 2011

ادبی دورموش

تـورکمن
روبــاغـئلارئ

آرازمحمد شاعـری
( آرام)

آرازمحمد شاعـری نینگ ترجیمه حالئ
۱۹۷۳-۱۹۳۳

"عـئشق یولونا جان ساتـانلار ساغ بولسون،
غـام یـولـونـا داش آتـانــلار ساغ بـولسون،
ایندی اؤنۆپ- اؤسن بــالالار، بــیـزدن،
“آرام” دیـیـیپ آت توتانلار ساغ بولسون."

   حالقئنگ وپالئ اوغلئ، ایلینگ آر- نامئسئنئ قوراماقدا دۆرلی قـئنچئلئقلارا، زنداندئر، سۆرگۆنه دؤز گلن ادرمن، باتئر ییگیت آرازمحمد شاعری ۱۹۳۳- نجی یئلدا حازار یاقا کۆمۆشدپه- ده یاغتئ جهانا غادام باسیار. اول اورتا مکدبی کۆمۆشدپه، بندرشادا (حأضیرکی بندرتۆرکمن) و کۆممت غاویز شأهرلرینده تماملاپ، شهسوارداقئ موغاللئمچئلئق تربییه له یأن یوقارئ اوقوو جایئنا گیریأر. آرازمحمد ۱۹۵۵- نجی یئلدا ایلکی شهسواردا سونگرا بولسا کۆممت غاویزدا موغاللئمچئلئق ادیأر. ۱۹۵۷- نجی یئلدا دوستلارئ نئنگ کؤمگی بیلن ۆرکمن روباغئلارئ" دیین کیتاپچاسئنئ “آرام” لاقامئ بیلن حالق کؤپچۆلیگینه حؤدۆرلیأر. اول پهلوی حؤکۆمتی نینگ تۆرکمنلری حورلاپ گلن ظالئم سیاساتـئنا غارشئ آیاغا غالیار. ۱۹۵۳- نجی یئلئنگ ۲۹- نجئ ژوئن آیئندا غاتناشان بیر سیاسئ میتینگ- ده ۲۲ سانئ تۆرکمن ییگیدی بیلن بیللیکده کۆممت غاوزئنگ حاوپسوزلئق گۆیچلری/ شهربانی سی طاراپئندان توسساغ ادیلیپ، ایکی یئلئنئ زئنداندا و سۆرگۆنده گچیرملی بولیار. زنداندان چئقاندان سونگ کؤپلنچ ادبی مسئله لره باش قوشوپ، بیرنأچه یاقئن دوستئ بیلن کلاسیک شاهئرلارئمئزئنگ ادبی میراثینئ یئغناماغا و اولارئ ایله تاناتماغا سینانشیار. آرازمحمد اوندان باشغا- دا بیر تۆرکمن ییگیدی نینگ آرزو- خیاللارئنئ صوراتلاندئریان “آرزو آدلئ دسسانئ هم- ده “تۆرکمن ناقئللارئ، آتا سؤزلری” یئغئندئسئنئ- دا چاپ اتدیرمأگه سینانشئپدئر. اما ظالئم پلک شاهئرئمئزا مای برمأن اونئ تـۆیس من دیین چاغئندا، ۴۰ یاشئندا، ۱۹۷۳/۱۳۵۲-نجی یئلدا الیمیزدن آلیار. اونونگ مازارئ بولسا کۆممت غاویز شأهرینده. مازار داشئندا باشدا گتیرن اونونگ دۆزن سطیرلری یازئلان.
   شاهئرئمئز تۆرکمن جمغییتینده بولوپ گچیأن واقالارا بی پارخ غاراماندئر. اول ایچینده دنگیز- دریا کیمین غووغانئنگ مؤوچ اوریاندئغئنئ اؤز سطیرلرینده بیان ادیأر:
سأحر واغتئ سن هیچ باردئنگمئ دریا؟
گؤردۆنگمی، گؤگریپ نه آرام دوریا،
بیلدینگمی سوو دۆیبی نه قادار غوغا؟
سن ینه بیل، من هم شول آرام دریا.

   ارازمحمد اؤزۆنینگ بیر ماحال اوت بولوپ، پولاتلارئ- دا دشندیگینی نئغتایار:
بیر ماحال اوت بولوپ، پولاتلار دشدیم،
غایغئ قالالاردان سئچراپ گچدیم.
  
    اولئنئ سیلاماق، پاراحاتچئلئقلئ دورموشئ، آدامکأرچیلیگی واصپ ادیپ گلن شاهئرئمئز، اوسسادئ ماغتئمغولئدان ائلهام آلان سؤزلرینی شئیله دیله گتیریأر:
انسان، گرک یالان سؤزدن داش بولسون،
یاشولئمئز، یاش کیچیگه باش بولسون،
بالالارمئز، آقالارمئزدان گؤرۆپ،
بیر- بیرینه اولارام سئرداش بولسون.

   یئنه- ده شاهیر ییگریمنجی عاصئردا اورشدان داش بولوپ پاراحاتچئلئقدا یاشاماغی آرزولاپ:

مردلیک گؤرکزمگن، مرده اوروش گرک،
اولئ پأهلیوانا گینگ میدان گؤرش گرک،
اما ایندی ییگریمینجی عاصئردا،
همه سیندن یاغشئ أره یاراش گرک.


ظالئملارا بیل، ساخاوات یاراشماز،
ماظلوملارا بیل، شقاوات یاراشماز،
ییگریمینجی گیره- دارا عاصئردا،
ائنسانلارا بیل، عداوات یاراشماز.

انسان گرک، الینه یاراغ آلماسئن،
حالقئنگ اکن اومئت گۆلنی یولماسئن.

    سؤیگی- لیریکا حم شاهئرئمئزئنگ باش تئماسئ بولوپدئر. اول گؤزللری سؤیمگی، یاراماز یاردان قاچا دورماغئ واغئظ ادیپدیر. شاهئر بو سطیرلر آرقالئ بلکی- ده اؤز دورموشئندا باشدان گچیرن کأبیر آجئ واقالارئ یانگساداندئر:
جرن دک گزردیم سأحرأ یۆزۆنده،
 آوچئدان غافئلدئم داغلار دۆزینده،
 حابارسئز اوق اوردئ بیر قاراگؤزلی،
ایندی مئدام اسیر قارا گؤزۆنده.
یئنه- ده:
یاغشئ آیال ایلأر اؤیی بهیشت جای،
پریشته حم اونگا بولابیلمز تای،
اما یامان آیال هر اؤیده بولسا،
اؤی دوزاخدئر، اونئ تیز آلسئن حودای.

    تۆرکمنصأحرادا ایلکینجی گزک روباغئ یازماغا سینانشان شاهئرئمئز آرازمحمد هم ادیل پیری خیام یالئ می ایچیپ، دوستلار بیلن جم بولوپ، سئرداشلئغئ- دا اۆندأپدیر.
دوستلار! میی ساغلئنگئزا ایچیأرین،
ساغ- سالامات بارلئغنگئزا ایچیأرین،
حوشلوق بیلن غوراپسیز می میلیسی،
یۆرِک بیلن بیرلیگنگیزه ایچیأرین.
   شاهئرئنگ آغلابا قوشغولارئندا دورموشدان زیره نیپ، پسسیمیستیک قاران حالاتلارئ نئنگ کؤپ بولاندئغئنا هم غابات گلیأریس. بو بلکی- ده اونونگ یاشان دورموش شرطلری، دوست سوماقلاردان چکن گؤرگۆسی بیلن باغلانشئقلئ بولسا گرک:
بردی مانگا زأهرلی جامئ دۆنیأ،
آلدئ مندن یاغشئلئق نامئ دۆنیأ،
شول جام بیلن، شول نام بیلن من ینه،
ماحول وروپدئرئن پنجأمی دۆنیأ.

    ارازمحمد شاعری نینگ باشئنئ باشلان روباغئچئلئق سونغاتئ تـۆرکمنصأحرالئ یاش شاهئرلارئمئزئنگ آراسئندا ایندی گینگدن یایرادئ.
آقمیرات گورگنلی
حاص دولوسی- download now

No comments:

Post a Comment